SPRAWIEDLIWI ZDRAJCY/ Witold Szabłowski

Rzeź wołyńska jest jednym z najbardziej zapomnianych fragmentów historii II wojny światowej. O obozach wiedzą wszyscy, o powstaniu warszawskim też, ale o historii Wołynia wciąż mówi się zbyt mało.

Słyszałam wcześniej w bardzo ogólnym zakresie co się stało na Wołyniu. "Ukraińcy zamordowali Polaków". Tematem zainteresowałam się bardziej po filmie Wojciecha Smarzowskiego pod tytułem "Wołyń", a Witold Szabłowski wraz ze swoimi reportażami przybliżył mi ten skrawek historii jeszcze bardziej.

Historie, które możemy czytać w "Sprawiedliwych zdrajcach" pokazują nam tragedię jaka miała miejsce na Wołyniu trochę w inny sposób niż zazwyczaj. Autor nie chce oskarżać naszych sąsiadów, chce tylko żeby prawda wyszła na jaw. A trzeba pamiętać, że prawda ma zawsze dwa oblicza i tam, gdzie ludzie zabijali swoich przyjaciół, znajdą się również Ci, którzy narażając swoje życie pobiegną im pomóc. Jedni czują potrzebę żeby mówić tylko o tych pierwszych. Jednak Szabłowski nie należy (na szczęście) do tej grupy osób i chcąc odnaleźć prawdę, jedzie na Ukrainę i szuka śladów przeszłości, nierzadko bardzo ciężkiej.

"Kto mówi prawdę? Wszyscy. Tylko że każdy swoją. Każdy ma tu swoją pamięć. Każdy ma swoją historię."

Książka jest niezwykle poruszająca. Autor i osoby, które z nim rozmawiają wielokrotnie powtarzają- to nie Ukraińcy są źli, to nie Polacy są źli, to nie Niemcy są źli. To ludzie są źli, niezależnie od nacji, wyznawanej wiary. Sprawiedliwość powinna być oddana, a prawda opowiedziana. Historie przekazywane nam w "Sprawiedliwych zdrajcach" momentami śmieszą, czasem wzruszają, a innym razem tak trzymają nas w napięciu, że nie możemy się oderwać od lektury. Podziwiam autora, który dotarł do tak wielu osób. A to do wnuczki Ukraińca, który ukrywał w swoim domu całą rodzinę Polaków. A to do dziewczynki(teraz już starszej kobiety), która została wychowana przez rodzinę Ukraińców, po tym jak jej rodzice zostali zabici. Ja nie mam słów. I nie wiem co napisać więcej niż "sięgnijcie po tę książkę"! To część naszej historii, która powinna być poznana przez wszystkich.